Limburg blijft de onbetwiste nummer 1 fietsbestemming

Fietsen en Vlamingen. Het was tijdens de zomer van 2023 een gouden duo. Recreatief fietsen blijft dé favoriete vrijetijdsbesteding van de Vlaming. Fietsknooppunt.be, het online fietsplatform dat samenwerkt met de 5 Provinciale Toeristische Organisaties in Vlaanderen, was daarbij een trouwe metgezel. Nu de zomer van 2023 op zijn laatste benen loopt, heeft Fietsknooppunt.be alle cijfers voor de periode van 1 juni tot en met 31 augustus bij elkaar gelegd. Limburg, de thuisbasis van het populairste fietsknooppunt, en de kust stonden bovenaan de lijst van favoriete bestemmingen voor recreatieve fietsers. De Groene Gordel in Vlaams-Brabant zag de grootste toename in populariteit. En de meest gedownloade fietsroute ligt in de Kempen.

Fietsknooppunt.be in cijfers

In de zomermaanden mocht Fietsknooppunt.be meer dan 280.000 unieke bezoekers uit Vlaanderen verwelkomen op hun website en app. Via de website zijn er maar liefst 66.500 fietsroutes gedownload, wat overeenkomt met een totale afstand van meer dan 2,5 miljoen kilometer. Bovendien werden tijdens het gebruik van de Fietsknooppunt-app meer dan 6 miljoen fietslocaties vastgelegd. Uit deze indrukwekkende hoeveelheid data kunnen we afleiden waar de fietshotspots van Vlaanderen liggen. Een overzicht.

Het populairste fietsknooppunt van Vlaanderen ligt in Limburg

Fietsknooppunt.be richt zich hoofdzakelijk op het gebruik van de bekende fietsknooppunten, die aangeduid worden met genummerde bordjes. Deze bordjes vormen de schakel tussen de mooiste fietsroutes. Het beheer van deze fietsknooppunten is in handen van de vijf Provinciale Toeristische Organisaties: Toerisme Limburg, Toerisme Vlaams-Brabant, Toerisme Provincie Antwerpen, Toerisme Oost-Vlaanderen en Westtoer.

We hebben eens gekeken naar wat de 10 populairste fietsknooppunten in Vlaanderen zijn. Een fietsknooppunt krijgt een ‘stem’ telkens als het is opgenomen in een route die gedownload is op Fietsknooppunt.be. Fietsknooppunt 91 nabij Bokrijk in Genk, aan de Limburgse topattractie Fietsen door het Water, is onmiskenbaar het meest populaire fietsknooppunt in Vlaanderen.

Water werkt als een magneet op fietsers

Vlaanderen is onderverdeeld in diverse toeristische regio’s. Door op regioniveau te analyseren, kunnen we een vollediger beeld krijgen van de populariteit van routes in verschillende delen van Vlaanderen. We gebruiken hiervoor het populariteitsratio, die de verhouding weergeeft tussen het totale aantal gedownloade fietsroutes en het totale aantal kilometers van het fietsknooppuntennetwerk in elk van deze toeristische gebieden. Dit helpt ons om een meer genuanceerd beeld te krijgen van waar Vlamingen het liefste fietsen en welke regio’s zich kunnen profileren als de populairste fietsregio’s.

Uit onze analyse blijkt een opvallend en consistent patroon: de aanwezigheid van water in de populairste fietsregio’s. Of het nu gaat om rivieren of de kustlijn, waterrijke gebieden lijken een bijzondere aantrekkingskracht te hebben op fietsers. Limburg en de kust zijn blijkbaar de ‘place to be’ voor de Vlaamse fietstoerist. Ook de Groene Gordel scoort opvallend goed met een vijfde plaats. In ons onderzoek van 2021 stond deze Vlaams-Brabantse regio nog op een dertiende plaats.

Hoewel ons onderzoek zich primair richt op Vlaanderen, is het interessant om te vermelden dat Brussel sinds kort ook beschikt over een bewegwijzerd fietsknooppuntennetwerk. Dit netwerk sluit naadloos aan op het Vlaamse fietsnetwerk en heeft op korte tijd een mooie score behaald met een populariteitsratio van 4.2.

Limburg leidt als fietsprovincie, Brugge als fietsstad

Limburg, de provincie waar in 1995 het allereerste fietsknooppunt werd geplaatst, herbevestigt zijn status als populairste fietsprovincie. In een interessante wending hebben Vlaams-Brabant en Antwerpen posities gewisseld met West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen ten opzichte van ons onderzoek uit 2021. Toen stond Vlaams-Brabant nog op de laatste plaats en Antwerpen op de voorlaatste. Dit jaar hebben ze een mooie sprong voorwaarts gemaakt in de rangschikking ten koste van West- en Oost-Vlaanderen.

Uit onze data blijkt dat Brugge van alle Vlaamse steden het hoogst scoort onder recreatieve fietsers. Vooral de routes tussen de kust en het historische Brugge zijn erg populair.

West-Vlaanderen heeft de grootste aantrekkingskracht op fietsers

Welke provincie trekt fietsers van het verst weg aan? Om dit te achterhalen, hebben we de postcodes van fietsers onderzocht. Op deze manier konden we bepalen uit welke regio’s de fietsers komen. West-Vlaanderen blijkt niet verrassend de grootste trekpleister te zijn, voornamelijk dankzij de aantrekkingskracht van de kust op bezoekers uit heel Vlaanderen.

Limburg is eveneens populair en trekt veel fietsers aan die bereid zijn een langere afstand te overbruggen om een fietstocht te maken. Het verschil met West-Vlaanderen is dat in Limburg de bezoekers meer verspreid zijn over de hele provincie en niet geconcentreerd zitten in 1 regio. Ook Vlaams-Brabant is aantrekkelijk voor fietsers van buiten de provincie, al moet hier wel de nuance gemaakt worden dat een belangrijk aandeel hiervan Brusselaars zijn die in de Groene Gordel komen fietsen.

De populairste fietsroute ligt in de Kempen

Op Fietsknooppunt.be kunnen gebruikers in hoofdzaak hun eigen fietsroutes samenstellen op basis van het fietsknooppuntennetwerk. Voor degenen die liever een kant-en-klare route hebben in plaats van er zelf een te plannen, bieden we ook honderden vooraf uitgestippelde fietsroutes aan. Deze routes worden (meestal) beschikbaar gesteld door de Provinciale Toeristische Organisaties.

We hebben ook onderzoek gedaan naar welke van deze vooraf uitgestippelde routes het meest populair zijn en het vaakst gedownload werden. De provincie Antwerpen lijkt duidelijk het meest in de smaak te vallen bij dit segment van recreatieve fietsers. De Landlopersroute in de Kempen was de meest gedownloade route de voorbije zomer. Dit is een thematische fietsroute van 53 kilometer in Wortel en Merksplas. Hierbij de top 10:

Conclusie

De zomer van 2023 heeft opnieuw bevestigd dat de Vlaming een speciale band heeft met zijn fiets. Fietsknooppunt.be speelt een belangrijke rol als digitaal kompas voor fietsliefhebbers. Met 280.000 unieke bezoekers en miljoenen geregistreerde fietslocaties in de zomermaanden, is het duidelijk dat de fietscultuur in Vlaanderen sterker is dan ooit.

Limburg blijft de ultieme fietsprovincie, met knooppunt 91 bij Bokrijk in Genk als het populairste fietsknooppunt. Interessant is de aantrekkingskracht van watergebieden, wat suggereert dat de nabijheid van de zee en rivieren een belangrijke factor speelt in de populariteit van fietsroutes. Limburg en de kust hebben zich als de meest geliefde fietsbestemmingen geprofileerd, maar ook de Groene Gordel in Vlaams-Brabant is opvallend populairder geworden. De provincie Antwerpen heeft duidelijk het meest aantrekkelijke aanbod aan vooraf uitgestippelde fietsroutes.

Dit rapport toont aan dat fietsen meer is dan slechts een vorm van vervoer; het is een integraal deel van de Vlaamse cultuur en levensstijl. Fietsknooppunt.be is trots om een rol te kunnen spelen in de bruisende fietscultuur van Vlaanderen. Met het oog op de toekomst zijn we vastberaden om ons platform continu te verbeteren. Op deze manier willen we tegemoetkomen aan de wensen van onze talrijke gebruikers, voor wie ons platform vaak het vertrekpunt is van een onvergetelijke fietstocht.